ក្រុមការងារអន្តររដ្ឋាភិបាលស្តីពីបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ (IPCC) ជាអង្គភាពមួយរបស់អង្គការសហ ប្រជាជាតិ សម្រាប់វាយតម្លៃវិទ្យាសាស្រ្តពាក់ព័ន្ធនឹង​បម្រែប​ម្រួល​អាកាសធាតុ។ ក្រុមការងារនេះ ផ្តល់ជាប្រចាំនូវបច្ចុប្បន្នភាពជាច្រើន អំពីការប្រែប្រួលផ្សេងៗនៃសេណារីយ៉ូសម្រាប់លំនៅឋានទូទាំងពិភពលោក (Global habitat) របស់​រដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសនានា។ របាយការណ៍វាយតម្លៃលើកទី៦របស់ក្រុមការងារនេះ ធ្វើឱ្យអ្នកអានមានការយកចិត្តទុកដាក់ និងបង្កើនសកម្មភាពពាក់ព័ន្ធនឹងបម្រែបម្រួល​អាកាសធាតុនៅទូទាំងពិភពលោក។

របាយការណ៍សំយោគ(Synthesis Report)ចុងក្រោយបង្អស់របស់ក្រុមការងារនេះ ដែលចេញ ផ្សាយក្នុងខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ២០២៣​​ បានធ្វើការព្រមានថា ឱកាសនៃការកំហិត​កំណើនសីតុណ្ហភាពនៅត្រឹម ១.៥អង្សាសេ នឹងអស់ក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ។ ការសម្រេចឱ្យបាននូវគោលដៅ នៃការបញ្ចេញឧស្ម័នស្មើសូន្យ (Net Zero)យ៉ាងយូរត្រឹម​ឆ្នាំ២០៥០ គឺនៅតែជាសេណារីយ៉ូដ៏ល្អបំផុតតែមួយគត់សម្រាប់ភពផែនដី ទោះបីជាអ្នកជំនាញជាច្រើនបានយល់ស្របថា ការកំហិតកំណើនសីតុណ្ហភាពមធ្យមពិភពលោក​នៅត្រឹមក្រោម២អង្សាសេ ធៀបនឹងកម្រិតសីតុណ្ហភាពមុនបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្ម ដើម្បីបញ្ចៀសពិភពលោកពីការ កើនឡើងកំដៅក៏ដោយ។

ការវាយតម្លៃរបស់​ IPCC ពិតជាត្រឹមត្រូវ៖ ឥន្ធនៈហ្វូស៊ីលនឹងត្រូវគេប្រើអស់ពីផែនដី គ្មានថ្ងៃកើនឡើងវិញទេ។ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឥន្ធនៈរបស់ពិភពលោក​បច្ចុប្បន្ន​និងក្នុងគម្រោង នឹង​​ប្រើប្រាស់​​ថវិកា​កាបូន សម្រាប់១.៥ ឬ២អង្សាសេ។ ដូច្នេះដើម្បីឱ្យកំដៅពិភពលោកកើនក្រោម១.៥អង្សាសេ ដូចការចង់បានរបស់កិច្ចព្រមព្រៀង​ទីក្រុងប៉ារីស យើងចាំបាច់ត្រូវកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នការបូនិចឱ្យបាន៤៥% ត្រឹមឆ្នាំ២០៣០។

មានអនុសាសន៍គន្លឹះចំនួន៥ ដែលរបាយការណ៍ចុងក្រោយបង្អស់IPCC បានលើកឡើង រួមមាន៖ ១.ការបន្ថយកាបូន (Cutting carbon) ២.ដោះស្រាយវិសមភាព​អាកាសធាតុ (Addressing climate ineq uity)  ៣.សមភាពតាមរយៈហិរញ្ញវត្ថុ(Equity through finance) ៤.ការបន្ថយការឧបត្ថម្ភធនក្នុងវិស័យឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល (Letting subsidies subside) និង ៥.ការវិនិយោគថ្នាក់ជាតិលើថាមពលកកើតឡើងវិញ (National investment in renewable)។

សភា គឺជាផ្នែកនៃដំណោះស្រាយសមាជិកសភាគឺជាតួអង្គដ៏សំខាន់ នៅក្នុងសកម្មភាពអាកាសធាតុ។ នីតិកម្ម គឺជាយន្តការដ៏សំខាន់ មួយដើម្បីជំរុញសកម្មភាពបម្រែបម្រួល​អាកាសធាតុថ្នាក់ជាតិ ដូច្នេះការគាំទ្រនិងការដឹកនាំរបស់សភា មាន តួនាទីសំខាន់ណាស់ លើបញ្ហាបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។ យុទ្ធនាការរបស់សហភាពអន្តរសភា​សម្រាប់​ភពផែនដី (The IPU’s Parliament for Planet) គឺជាចំណុចចាប់ផ្តើមដ៏ល្អមួយ។ ទស្សនាទាននៃយុទ្ធនាការនេះ មានលក្ខណៈសាមញ្ញ។ សកម្មភាពអាកាសធាតុ គឺចាប់ផ្តើម​ពីក្រុមគ្រួសារនីមួយៗ។ សភានិងសមាជិកសភា មានលទ្ធភាពរួចស្រេចទៅហើយ ក្នុងការចាត់វិធានការដើម្បីការបន្ថយដានកាបូន(carbon footprint)ក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន ដូចជាតាមយរៈការធ្វើច្បាប់ ការផ្តល់ថវិកា និងការត្រួតពិនិត្យលើសកម្ម ភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការអនុវត្ត កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសស្តីពីបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។

ដើម្បីជួយសមាជិកសភាលើការងារបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ សហភាពអន្តរសភាបានផ្សាយនូវ ឯកសារមួយស្តីពីសកម្មភាពចំនួន១០ សម្រាប់ធ្វើសភាមានលក្ខណៈ​បៃតងជាងមុន(The 10 Actions for Greener Parliament) ដើម្បីឱ្យសមាជិកសភាយកទៅពិចារណា លើការងារជំរុញវប្បធម៌នៃការផ្លាស់ប្តូរ ប្រកបដោយចីរភាព។

តាមរយៈការជំរុញការអនុវត្តតាមខ្លឹមសារណែនាំនានារបស់សហភាពអន្តរសភា សមាជិកសភានឹងក្លាយជាអ្នកដែលមានឥទ្ធិពលកម្រិតពិភពលោក លើផ្នែកបម្រែបម្រួល​អាកាធាតុ។ មានសភានៃប្រទេសជាច្រើន ដែលកំពុងអនុវត្តតាមការណែនាំខាងលើ​ ដែលក្នុងនោះរួម សាធារណរដ្ឋសីស្ហែល (Seychelles) ផងដែរ។ សមាជិកសភា​សាធារណរដ្ឋសីស្ហែល បាននិងកំពុងទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពេញលេញ ពីឯកសារណែនាំនានា របស់សហភាពអន្តរសភា ពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពអាកាសធាតុ។ សមាជិកសភាប្រទេសសីស្ហែល បានបង្កើតឱ្យមានវគ្គបណ្តុះបណ្តាលដើម្បីបង្កើតគណៈកម្មាធិការជាតិកោះបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ សេដ្ឋកិច្ចបៃតង និងកសិកម្ម​ (The Committee on Climate Change Islands, Blue Economy and Agriculture) ថ្មីមួយ។ សភាប្រទេសសីស្ហែល បានចាប់ផ្តើមធ្វើការងារនេះពីសកម្មភាពតូចមួយដោយ​អនុម័តនិងការពារនូវដីលេចទឹកនៅជុំវិញប្រទេសរបស់ខ្លួន។ បច្ចុប្បន្ននេះ រដ្ឋសភាជាតិសាធារណរដ្ឋ សីស្ហែល កំពុងអនុវត្តនូវការសន្យារបស់ខ្លួននៅក្នុង​សន្និសិទ្ធលើកទី​២៦ ស្តីពីបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ក្នុងរដ្ឋGlasgow ស្កុតឡែន…៕

http://ព័ត៌មានពីសហភាពអន្តរសភា ២០-០៤-២៣- តូនី ប្រែសម្រួលពី៖https://www.ipu.org/news/news-in-brief/2023-04/ipccs-6th-world-warning-what-does-it-mean-parliamentarians